Dönüşüm - Franz Kafka / YORUM


Orjinal İsim: Die Verwandlung
Yazar: Franz Kafka
Çeviri: Ahmet Cemal
Yayınevi: Can Yayınları
Sayfa: 104
Baskı Yılı: 2014 (42. baskı)

Dönüşüm inceden iğneleyen bir kitap. Kısa ama sağlam diyebilirim. İlk başlarda bu nedir diyebilirsiniz çok normal ama bir süre sonra sizi düşünmeye itiyor. Düşündükçe doğru böyle yaşıyoruz diyor insan.

Ne yazık ki Kafka okumak için geç kalmışım dedim kitap bittiğinde. Tüm kitaplarını edinip okumayı düşünüyorum. Kitabın sonunda Kafka'nın kitabı yazma aşamasında başta sevgilisi olmak üzere birkaç kişiye yazdığı mektuplardan alıntılar var. Adam bu kısacık öyküyü yazarken bile dertlenmiş yazamadığı günler için üzülmüş, kafası dağıldıkça konudan saptığını düşünmüş. Mektuplar kişisel olsa da yazarlar için söylüyorum tabi yazdıklarıyla ilgili bölümler benim çok ilgimi çekiyor ve o yazarı daha iyi tanımamı sağlıyor. Kafka'yı da çok sevdim :)

Gregor Samsa bir sabah uyanır ve kendini dev bir böceğe dönüşmüş bulur. Tek başına çalışarak ailesinin geçimini sağlayan ve babasının borçlarını ödemeye çalışan Gregor dönüşümünden sonra ailesinden ve kısıtlı çevresinden beklemediği tepkiler alır. Ona sürekli destek olan kız kardeşi bile zamanla ona sırtını döner. Önsöz ve sonsözü çıkarırsak 66 sayfa gibi bir şey zaten çok fazla detay vererek okuduğunuzda alacağınız tadı engellemek istemiyorum. Bu öykünün anlatmaya çalıştıkları yaklaşık 100 yıl önce yayımlandığı halde halen geçerliliğini koruyor. Güncel kalabilmek böyle bir şey demek ki :) Mutlaka okunacaklar listesine eklenmeli diyor ve yazımı bitiriyorum. Mutlu günler.

ARKA KAPAK

Franz Kafka'nın 1915'te yayımlanan Dönüşüm adlı öyküsü, yazarın, anlatım sanatının doruğuna ulaştığı bir eseridir. Küçük burjuva çevrelerindeki yozlaşmış aile ilişkilerini en ince ayrıntılarına kadar irdeleyen bu uzun öykü, aynı zamanda toplumun dayattığı, işlevini çoktan yitirmiş kalıplara bilinç düzeyinde başkaldıran bireyin tragedyasını çarpıcı bir biçimde dile getirir. 

Kitabın Değişim olarak bilinen adının gerçekte Dönüşüm olduğu, ifadesini Ahmet Cemal'in açıklamasında bulur: "Gregor Samsa'nın bir sabah kendini yatağında bir böcek olarak bulması, salt bir değişim değil fakat 'başkalaşım'dır O, insanlığını koruyarak bazı değişiklikler geçirmemiştir; artık farklı bir canlı türü olmuştur."


Bu açıklama, Kafka'nın eserini tanımlarken kullandığı ifadeyle de örtüşür: "Herkes, beraberinde taşıdığı bir parmaklığın ardında yaşıyor. Şimdi hayvanlarla ilgili bunca şey yazılmasının nedeni de bu. Özgür ve doğal bir yaşama duyulan özlemin ifadesi. Oysa insanlar için doğal yaşam, insanca yaşamdır. Ama bunu anlamıyorlar. Anlamak istemiyorlar. İnsan gibi yaşamak çok güç, o nedenle hiç olmazsa kurgusal düzeyde bundan kurtulma isteği var... Hayvana geri dönülüyor. Böylesi, insanca yaşamaktan çok daha kolay."

2 yorum:

  1. Az önce kitabevine uğradığımda aldım bu kitabı, geç kalınmış bi karardı bence de okumak için sabırsızlanıyorum:)

    YanıtlaSil
  2. muhteşem bir kitaptır, seneler önce Genco Erkal oynamıştı tiyatroda

    YanıtlaSil